هیچ محصولی یافت نشد.
سیستم ترمز
سیستم ترمز: نگهبان جان شما در جاده
تصور کنید در حال رانندگی هستید و ناگهان کودکی را در وسط خیابان می‌بینید. در این لحظه، اولین چیزی که به ذهنتان می‌رسد، ترمز کردن است. سیستم ترمز، هر خودرو و تضمین کننده امنیت شما در جاده است. بدون سیستم ترمز، رانندگی نه تنها لذت‌بخش نیست، بلکه به یک کابوس تبدیل می‌شود.
در ادامه ، به سفری در دنیای سیستم ترمز می‌رویم و با اجزاء کلیدی آن، از جمله دیسک‌ها و کاسه‌ها، کالیپرها و لنت‌ها آشنا می‌شویم.با ما همراه باشید تا رازهای این نگهبان جان را در جاده برملا کنیم و به بررسی این سیستم ، یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های هر خودرو، می‌پردازیم. اجزاء کلیدی آن، شامل دیسک‌ها و کاسه‌ها، کالیپرها و لنت‌ها، به تفصیل شرح داده می‌شوند.
انواع سیستم ترمز خودرو:
به طور کلی، سیستم‌های ترمز خودرو به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
ترمز دیسکی
در این نوع ترمز، دیسک‌های چرخ‌ها با فشار ترمزی تماس می‌گیرند و سرعت خودرو را کاهش می‌دهند.
ترمز کاسه‌ای:
در این سیستم، کاسه‌های چرخ‌ها با فشار ترمزی تماس می‌گیرند. این نوع ترمز در برخی خودروهای قدیمی استفاده می‌شود.
سیستم ترمز ضد قفل (ABS):
این سیستم جلوی قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمز کردن را می‌گیرد و کنترل خودرو را بهبود می‌بخشد.
به طور کلی، سیستم ترمز ضد قفل (ABS) یک سیستم الکترونیکی است که در هنگام ترمزگیری با کنترل فشار (قطع و وصل کردن فشار) هیدرولیک در کسری از ثانیه ارتباط لنت‌ها را با دیسک یا کاسه برقرار و قطع می‌کند.این سیستم جلوی قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمز کردن را می‌گیرد و کنترل خودرو را بهبود می‌بخشد
سیستم ترمز EBD:
به معنای توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ‌ها است. این سیستم به نوعی در کنار سیستم ترمز ABS و به عنوان مکمل این سیستم ترمز ضد قفل در خودروها قرار می‌گیرد. سیستم EBD در شرایط مختلف حرکت خودرو بر روی مسیر با توجه به فشار وارده بر روی هر یک از چهار چرخ خودرو عمل می‌کند. به این صورت که این سیستم فشار وارده به چرخ و اصطکاک موجود بر روی هر چرخ را در هر لحظه با توجه به سنسورهای موجود بررسی کرده و نیروی مناسبی را با توجه به اصطکاک هر چرخ با سطح جاده، اعمال می‌کند.
سیستم EBD با این عمل مانع از اعمال نیروی بالا به چرخ‌های با اصطکاک کمتر و در نتیجه قفل شدن چرخ‌های با اصطکاک کمتر و خروج خودرو از مسیر متعادل آن است. این سیستم الکترونیکی توزیع نیروی ترمز بین چرخ‌ها، بخصوص در جاده‌های لغزنده و همراه با برف و یخ که در قسمت‌های مختلف جاده شاهد تکه‌هایی از مسیر پوشیده با برف و یخ هستیم، کارایی خود را به خوبی نشان می‌دهد.
ممکن است در یک لحظه یکی از چرخ‌های خودرو بر روی یخ قرار گرفته باشد و چرخ دیگر بر روی آسفالت باشد که در صورت اعمال نیروی یکسان به این چرخ‌ها، چرخ قرار گرفته بر روی یخ چون اصطکاک کمتری با سطح جاده دارد قفل شده و موجب می‌شود خودرو از مسیر خود منحرف شده و از جاده خارج شود. ولی با مجهز بودن سیستم ترمز خودرو به سامانه توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ‌ها، EBD، نیروی کمتری به چرخ قرار گرفته بر روی یخ وارد می‌شود تا خودرو را در حالت تعادل نگه دارد.
اجزاء کلیدی سیستم ترمز
دیسک‌ها و کاسه‌ها:
سیستم ترمز خودرو، متشکل از اجزاء مختلفی است که در هماهنگی با یکدیگر، وظیفه خطیر توقف خودرو را بر عهده دارند. در این میان، دیسک‌ها و کاسه‌ها به عنوان دو رکن اصلی سیستم ، نقشی اساسی در ایجاد اصطکاک و کاهش سرعت ایفا می‌کنند.
مقایسه دیسک‌ها و کاسه‌ها در سیستم ترمز:
مزایای دیسک‌ها :
* قدرت ترمزگیری بالا
* عملکرد بهتر در شرایط آب و هوایی نامناسب
* خنک شدن سریع‌تر
* عمر طولانی‌تر
معایب دیسک‌ها :
* هزینه تولید و تعویض بالا
* حساسیت به ضربه
* تولید صدای بیشتر
مزایای کاسه‌ها :
* هزینه تولید و تعویض پایین
* عملکرد مناسب در ترافیک‌های سنگین
* تولید صدای کمتر
معایب کاسه‌ها :
* قدرت ترمزگیری پایین‌تر
* عملکرد ضعیف‌تر در شرایط آب و هوایی نامناسب
* خنک شدن کندتر
* عمر کوتاه‌تر
جنس و ساختاردیسک ها و کاسه ها در سیستم ترمز:
* دیسک‌ها: از جنس چدن یا فولاد ساخته شده و به چرخ‌ها متصل می‌شوند. ضخامت دیسک‌ها معمولاً بین 20 تا 30 میلی‌متر است.
* کاسه‌ها: از جنس چدن یا فولاد ساخته شده و در داخل چرخ‌ها قرار می‌گیرند. قطر کاسه‌ها معمولاً بین 20 تا 30 سانتی‌متر است.
عملکرد دیسک ها و کاسه ها در در شرایط مختلف:
* دیسک‌ها: در شرایط آب و هوایی نامناسب و ترمزگیری‌های ناگهانی، عملکرد بهتری نسبت به کاسه‌ها دارند.
* کاسه‌ها: در ترافیک‌های سنگین و ترمزگیری‌های پیوسته، عملکرد مناسب‌تری دارند.
انتخاب بین دیسک و کاسه در :
انتخاب بین دیسک و کاسه به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو، نوع رانندگی و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. به طور کلی، برای خودروهای با سرعت بالا و رانندگی در شرایط آب و هوایی نامناسب، استفاده از دیسک‌ها توصیه می‌شود. برای خودروهای با سرعت پایین و رانندگی در شرایط آب و هوایی مناسب، استفاده از کاسه‌ها می‌تواند مقرون به صرفه باشد.
کالیپرها در سیستم ترمز
کالیپر، یکی از اجزاء کلیدی سیستم ترمز است که وظیفه انتقال نیروی هیدرولیکی از سیلندر ترمز به لنت‌ها را بر عهده دارد. این قطعه حیاتی، با فشردن لنت‌ها به دیسک یا کاسه، باعث ایجاد اصطکاک و توقف خودرو می‌شود.
انواع کالیپر در سیستم ترمز:
* کالیپر ثابت: در این نوع کالیپر، پیستون‌ها در یک موقعیت ثابت قرار دارند و با فشار روغن هیدرولیک، لنت‌ها را به سمت دیسک یا کاسه حرکت می‌دهند. کالیپرهای ثابت معمولاً در سیستم‌های ترمز دیسکی استفاده می‌شوند.
* کالیپر شناور: در این نوع کالیپر، پیستون‌ها می‌توانند در داخل سیلندر حرکت کنند. با فشار روغن هیدرولیک، پیستون‌ها به سمت لنت‌ها حرکت می‌کنند و لنت‌ها را به دیسک یا کاسه فشار می‌دهند. کالیپرهای شناور معمولاً در سیستم‌های ترمز کاسه‌ای استفاده می‌شوند.
عملکرد پیستون‌ها در کالیپرها:
* در کالیپرهای ثابت، پیستون‌ها با فشار روغن هیدرولیک به سمت لنت‌ها حرکت می‌کنند و باعث ایجاد اصطکاک بین لنت‌ها و دیسک یا کاسه در سیستم ترمز می‌شوند.
* در کالیپرهای شناور، پیستون‌ها به سمت لنت‌ها حرکت می‌کنند و لنت‌ها را به دیسک یا کاسه فشار می‌دهند.
تعمیر و نگهداری کالیپرها در سیستم ترمز:
* کالیپرها باید به طور مرتب بازدید و بررسی شوند.
* در صورت مشاهده هرگونه نقص یا نشتی، باید تعمیر یا تعویض شوند.
* لنت‌های ترمز باید به طور مرتب تعویض شوند تا از آسیب به کالیپرها جلوگیری شود.
علائم خرابی کالیپرها در سیستم ترمز:
* کشیدن خودرو به یک سمت: اگر هنگام رانندگی، خودرو به طور ناگهانی به یک سمت کشیده می‌شود، ممکن است کالیپر آن سمت دچار مشکل شده باشد.
* صدای سایش غیرعادی: اگر هنگام ترمزگیری، صدای سایش غیرعادی از چرخ‌ها به گوش می‌رسد، ممکن است لنت‌ها به طور کامل از دیسک جدا نشوند و این مشکل به دلیل نقص در کالیپر و سیستم ترمز باشد.
* لرزش فرمان: لرزش فرمان هنگام ترمزگیری می‌تواند نشان دهنده نقص در کالیپرها باشد.
* کاهش قدرت ترمزگیری: اگر قدرت ترمزگیری خودرو به طور ناگهانی کاهش پیدا کند، ممکن است کالیپرها در سیستم ترمز دچار مشکل شده باشند.
* چراغ هشدار ترمز ABS: روشن شدن چراغ هشدار ترمز ABS می‌تواند نشان دهنده نقص در کالیپرها باشد.
عیب‌یابی و تعمیر کالیپرها:
* بررسی لنت‌ها: اولین قدم در عیب‌یابی کالیپرها، بررسی لنت‌ها است. اگر لنت‌ها ساییده شده باشند، باید تعویض شوند.
* بررسی روغن ترمز: سطح روغن ترمز را بررسی کنید. اگر سطح روغن ترمز پایین باشد، می‌تواند نشان دهنده نشتی در سیستم ترمز باشد.
* بررسی خطوط ترمز: خطوط ترمز را برای نشتی بررسی کنید.
* بررسی کالیپر: کالیپر را برای نقص یا نشتی بررسی کنید.
تعمیر و نگهداری کالیپرها:
کالیپرها به عنوان یکی از اجزای کلیدی سیستم ، نقشی حیاتی در حفظ امنیت رانندگی ایفا می‌کنند. تعمیر و نگهداری منظم کالیپرها، عملکرد صحیح سیستم ترمز و طول عمر آن را تضمین می‌کند.
* در صورت نقص جزئی، کالیپرها می‌توانند تعمیر شوند.
* در صورت نقص کلی، کالیپرها باید تعویض شوند.
* تمیز کردن کالیپر
* روانکاری قطعات متحرک
* تعویض قطعات آسیب‌دیده
نکته: عیب‌یابی و تعمیر کالیپرها می‌تواند خطرناک باشد. اگر تجربه کافی ندارید، بهتر است این کار را به یک مکانیک متخصص در سیستم ترمز بسپارید.
لنت‌ها در سیستم ترمز
* لنت‌ها از جنس مواد اصطکاکی ساخته شده و در تماس با دیسک‌ها یا کاسه‌ها قرار می‌گیرند.
* اصطکاک بین لنت‌ها و دیسک‌ها یا کاسه‌ها باعث توقف خودرو می‌شود.
انواع لنت در سیستم ترمز: سرامیکی، ارگانیک و فلزی
لنت ترمز یکی از اجزای حیاتی سیستم ترمز خودرو است که با ایجاد اصطکاک بین لنت و دیسک یا کاسه، باعث توقف خودرو می‌شود. انتخاب نوع لنت ترمز مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو، نوع رانندگی و شرایط آب و هوایی بستگی دارد.
در ادامه به بررسی سه نوع لنت ترمز رایج، سرامیکی، ارگانیک و فلزی، می‌پردازیم:
لنت ترمز سرامیکی:
*جنس: الیاف سرامیکی، فلزات و مواد معدنی
* ساختار: متخلخل
* مزایای ساختار متخلخل:
* خنک شدن سریع‌تر در
* تولید گرد و غبار کمتر
* قدرت ترمزگیری بالا
* طول عمر طولانی در سیستم ترمز
* تولید صدای کم
* عملکرد در مناسب در شرایط آب و هوایی مختلف
* معایب
* قیمت بالا
* نیاز به گرم شدن اولیه در سیستم ترمز برای عملکرد بهینه
* ممکن است به دیسک‌ها آسیب برساند
لنت ترمز ارگانیک:
* جنس: الیاف آلی، رزین و مواد افزودنی
* ساختار: نرم‌تر از لنت‌های سرامیکی و فلزی
* مزایای ساختار نرم در سیستم ترمز:
* عملکرد بهتر ترمز در ترافیک‌های سنگین
* صدای کمترترمز
* قیمت مناسب
* سازگاری با انواع دیسک‌ها در سیستم ترمز
* معایب:
* طول عمر کوتاه‌تر
* قدرت ترمزگیری پایین‌تر
* تولید گرد و غبار بیشتر
* عملکرد ضعیف‌تر ترمز در شرایط آب و هوایی نامناسب
لنت ترمز فلزی:
* جنس: فلزاتی مانند فولاد، مس و چدن
* ساختار: سخت‌تر از لنت‌های سرامیکی و ارگانیک
* مزایای ساختار سخت در :
* قدرت ترمزگیری بالا
* قیمت مناسب
* طول عمر مناسب
* معایب:
* تولید صدای زیاد ترمز
* تولید گرد و غبار زیاد در سیستم ترمز
* سایش بیشتر دیسک‌ها در سیستم ترمز
* عملکرد ضعیف‌تر ترمز در ترافیک‌های سنگین
انتخاب نوع لنت ترمز:
* برای خودروهای با سرعت بالا و رانندگی در شرایط آب و هوایی نامناسب، استفاده از لنت‌های سرامیکی توصیه می‌شود.
* برای خودروهای با سرعت پایین و رانندگی در شرایط آب و هوایی مناسب، استفاده از لنت‌های ارگانیک در سیستم ترمز می‌تواند مقرون به صرفه باشد.
* برای رانندگی در ترافیک‌های سنگین، استفاده از لنت‌های ارگانیک یا فلزی در سیستم ترمز مناسب‌تر است.
عملکرد انواع لنت ترمز در شرایط مختلف:
لنت ترمز سرامیکی:
* شرایط آب و هوایی: عملکرد مناسب ترمزدر شرایط مختلف
* ترافیک: عملکرد ضعیف‌تر ترمز در ترافیک‌های سنگین
* گرد و غبار: تولید گرد و غبار کمتر در سیستم ترمز
لنت ترمز ارگانیک:
* شرایط آب و هوایی: عملکرد ضعیف‌تر در شرایط آب و هوایی نامناسب
* ترافیک: عملکرد بهتر در ترافیک‌های سنگین
* گرد و غبار: تولید گرد و غبار بیشتر
لنت ترمز فلزی:
* شرایط آب و هوایی: عملکرد ضعیف‌تر ترمز در شرایط آب و هوایی نامناسب
* ترافیک: عملکرد ضعیف‌تر ترمز در ترافیک‌های سنگین
* سایش دیسک: افزایش سایش دیسک‌ها در سیستم ترمز
نکته:
* اطلاعات ارائه شده در این پاسخ به عنوان یک راهنمای کلی است و برای انتخاب دقیق لنت ترمز مناسب برای خودرو شما، باید به دفترچه راهنمای خودرو و یا یک متخصص مکانیک مراجعه کنید.
انتخاب نوع لنت ترمز:
خودروهای با سرعت بالا و رانندگی در شرایط آب و هوایی نامناسب: لنت‌های سرامیکی
خودروهای با سرعت پایین و رانندگی در شرایط آب و هوایی مناسب: لنت‌های ارگانیک
رانندگی در ترافیک‌های سنگین: لنت‌های ارگانیک یا فلزی
علائم سایش لنت ترمز:
* صدای سایش: هنگام ترمزگیری، صدای سایش فلزی از چرخ‌ها به گوش می‌رسد.
* کاهش قدرت ترمزگیری: قدرت ترمزگیری خودرو به طور ناگهانی کاهش پیدا می‌کند.
* لرزش فرمان: هنگام ترمزگیری، فرمان خودرو لرزش دارد.
* چراغ هشدار ترمز: چراغ هشدار ترمز ABS روشن می‌شود.
* کشیدن خودرو به یک سمت: هنگام ترمزگیری، خودرو به یک سمت کشیده می‌شود.
* سایش ناگهانی لنت‌ها: در صورت مشاهده سایش ناگهانی لنت‌ها، باید به دنبال علت آن باشید.
نکات مربوط به تعویض لنت ترمز:
* زمان تعویض: لنت‌ها باید به طور مرتب (حدود هر 50000 کیلومتر) تعویض شوند.
* نوع لنت: نوع لنت ترمز مناسب با نوع خودرو و شرایط رانندگی را انتخاب کنید.
* تعویض همزمان: لنت‌های هر دو چرخ یک محور باید به طور همزمان تعویض شوند.
* رعایت نکات ایمنی: هنگام تعویض لنت ترمز، نکات ایمنی را رعایت کنید.
* مراجعه به مکانیک: اگر تجربه کافی ندارید، تعویض لنت ترمز را به یک مکانیک متخصص بسپارید.
اقدامات پیشگیرانه در نگهداری سیستم ترمز:
* بررسی لنت‌ها: لنت‌ها را به طور مرتب (حدود هر 5000 کیلومتر) بررسی کنید و در صورت نیاز تعویض کنید. لنت‌های ساییده شده می‌توانند به کالیپر آسیب برسانند.
* بررسی روغن ترمز: سطح روغن ترمز را به طور مرتب (حدود هر ماه) بررسی کنید. سطح پایین روغن ترمز می‌تواند نشان دهنده نشتی در سیستم ترمز باشد.
* بررسی خطوط ترمز: خطوط ترمز را به طور مرتب (حدود هر سال) برای نشتی بررسی کنید.
* بازرسی کالیپر: کالیپرها را به طور مرتب (حدود هر دو سال) توسط یک مکانیک متخصص بررسی کنید.
